De uitdaging voor de gebouwde omgeving

Mirjam Pronk

7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen gaan we de komende 30 jaar aanpassen voor duurzame warmte en opwekking van elektriciteit. Als je die cijfers op je in laat werken, dan zie je de enorme uitdaging die volgt uit het Klimaatakkoord. Ik heb de afgelopen 8 jaar zelf mijn huis zo energiezuinig mogelijk verbouwd en ik ben een heel eind op weg. Maar ik ben ook heel nieuwsgierig welk duurzame warmte-alternatief mijn gemeente voor mijn wijk in petto heeft. En wanneer onze wijk dan aan de beurt is. Zal de gemeente de vervanging van de riolering over 3 jaar wellicht al benutten of is het dan nog te vroeg om onze 19e-eeuwse woonwijk van het gas af te halen?

Het tempo van het Klimaatakkoord

Feit is dat eigenlijk iedereen in Nederland te maken krijgt met de afspraken van het Klimaatakkoord. Eerst nog vrijwillig, maar als dat niet genoeg tempo geeft, komt er wetgeving die huiseigenaren gaat verplichten. De keuze vanuit het Klimaatakkoord is om dit wijk voor wijk aan te passen. Welke natuurlijke momenten kun je kiezen om er vaart in te krijgen? Van een tempo van 50.000 woningen in 2020 tot 200.000 woningen per jaar in 2030.

Slim combineren

We hebben de capaciteit in Nederland niet om deze energietransitie ‘apart’ te gaan organiseren. Dus dit vraagt slim combineren en werk met werk maken. Ingrepen zoals vervanging van de riolering en werk aan de openbare ruimte moeten we combineren met de energietransitie. In enkele gemeentes heeft de politiek nu al besluitvorming rondom reconstructies van de ondergrond stil laten leggen, zodat ze de energietransitie mee kunnen nemen in deze projecten. We moeten dus vandaag al beginnen om te zorgen dat we in 2030 op het goede tempo zitten.

Energietransitieprofessionals

Wat moet er daarvoor gebeuren? We vervangen in Nederland kilometers riool per jaar. Vaak wordt een dergelijke reconstructie gebruikt om een hele wijk op de schop te nemen en bijvoorbeeld de openbare ruimte opnieuw in te richten, en kabels en leidingen aan te passen. Teams van reconstructies moeten versterkt worden met energietransitieprofessionals om alle kansen die de reconstructie biedt te benutten. Maar dit betekent ook dat de reconstructie niet ophoudt bij de voordeur, maar dat de hele wijk inclusief energievoorziening in de woning als projectgebied meegenomen moet worden. Nu kan dat nog als pilot, maar vanaf 2021 moet elke gemeente duidelijkheid geven over de warmtevisie voor elke wijk.

Verken de energietransitiemogelijkheden

Daarom is het goed om vandaag te starten met verkennen. Inventariseer op wijkniveau de energietransitiemogelijkheden en gebruik de combinatie van een reconstructie als startpunt. Niet alleen als natuurlijk moment, maar ook omdat op sommige plekken het riool, oppervlaktewater of andere infrastructuur gebruikt kan worden voor omgevingswarmte. En niet in de laatste plaats omdat een reconstructie het startpunt is voor participatie en communicatie met bewoners. Benut dat communicatiemoment en leg bewoners uit wat de energietransitie inhoudt voor de wijk en hun eigen woning.

Klimaatakkoord een onmogelijke uitdaging? Ik denk van niet, gewoon een kwestie van vandaag beginnen.

Meer informatie?

Hoe kunnen wij u helpen?

Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.