Virtual Reality in de bouw en infra

“Veel mensen denken bij Virtual Reality aan een gadget. Tauw heeft in meerdere projecten aangetoond dat Virtual Reality waarde toevoegt. Het is begonnen met een paar enthousiastelingen die aan het spelen waren met de mogelijkheden en al snel werd de zakelijke toegevoegde waarde duidelijk. We bieden onze klanten Virtual Reality bewust als optie aan en er wordt steeds vaker voor gekozen. Het heeft écht meerwaarde, zeker in de bouw en infra.”

Morrisson Kramer is Informatiemanager bij Tauw, hij probeert data begrijpelijk te maken. Onder andere door collega’s en klanten een VR-bril op te zetten: “Ik kan je wel een mooi verhaal vertellen, maar die bril overtuigt echt. Helemaal als je je eigen project ziet, en er samen doorheen loopt.”

Hoe ver zijn jullie met Virtual Reality?

“Volgens mij lopen we aardig voorop. Bij onze ontwerpprojecten zetten we VRE in: Virtual Reality Engineering. We zijn al een paar jaar met Virtual en Augmented Reality bezig, maar het doen van ontwerp-reviews in VRE is redelijk nieuw. Dus samen met een team door het technisch ontwerp heenlopen, het ontwerp bekijken, objecten aanklikken, meten en opmerkingen toevoegen. Je kunt elkaar ook zien en het werkt op afstand. Op die manier kan ik collega’s en klanten snel laten zien wat de stand van zaken van het project is.”

“Daar hoort natuurlijk ook hardware bij, een VR-bril. Het softwarepakket dat we gebruiken ondersteunt veel brillen, maar je kunt ook gewoon met je laptop ‘meelopen’. Degene met een bril op wordt in VRE afgebeeld als poppetje met een bril en degene die vanaf zijn laptop meedoet heeft ook letterlijk een laptop vast in VRE. Je kunt van elkaar zien waar je naar kijkt en welke bewegingen hoofd en handen maken, zo kun je elkaar bijvoorbeeld dingen aanwijzen.”

Hoe zijn de reacties op Virtual Reality Engineering?

“Iedereen is super enthousiast, ook onze eigen ontwerpers reageren er heel positief op. Het doel is dat we uiteindelijk alle ontwerpen met VRE gaan reviewen en dat het een standaard onderdeel van ons werkproces wordt. De meerwaarde ten opzichte van een 3D model op je scherm is dat je er echt in staat, een goed idee krijgt van de afmetingen en toch echt op een andere manier naar je ontwerp gaat kijken. De ontwerpers zien bijvoorbeeld zelf ineens nieuwe dingen, doordat ze vanuit een andere bril naar het ontwerp kijken: een VR-bril, haha. Dat is echt een voordeel.”

“Naast de ‘harde’ zijn er ook ‘softe’ voordelen: het is heel leuk om met Virtual Reality te werken, mensen worden er echt enthousiast van. Zeker als ze nog nooit zo’n bril op hebben gehad. Dat is voor mij dan ook direct de valkuil: ik ben er al drie jaar mee bezig en voor mij is werken met VR heel normaal, daardoor vergeet ik weleens dat we echt met gave, innovatieve dingen bezig zijn. Ik blijf daarom bewust vernieuwen, de innovaties van twee jaar geleden hebben voor mij geen ‘wow’ factor meer, maar mensen die er weinig ervaring mee hebben worden er altijd heel enthousiast van.”

Hoe werkt jullie Virtual Reality Engineering?

“We hadden nog niet meteen de juiste software. Anderhalf jaar na de eerste brainstormsessie kwam er een pakket op de markt dat 90% van de door ons gewenste functionaliteit heeft, dat hebben we getest en aangeschaft.”

“We maken nu heel snel VR-modellen vanuit een 3D-model in BIM of vanuit Sketchup. Onze landschapsarchitecten werken ook met 3D-modellen. Terwijl ze vroeger 2D plaatjes lieten zien kunnen ze nu door het ontwerp heenlopen, samen met de stakeholders. De stap van ‘even checken in VR’ is nu heel laagdrempelig geworden. We gebruiken daarvoor zelf brillen van HTC, die werken erg goed en zijn tegenwoordig zelfs draadloos. In principe kun je alle VR-brillen gebruiken, onze opdrachtgevers kunnen dus ook hun eigen bril gebruiken.”

Wat zijn de ‘zakelijke voordelen’ van Virtual Reality in de bouw?

“Met VR kun je data snel visueel maken. Daarmee haal je een interpretatieslag weg: in het verleden keken mensen naar een tekst of tekening, met de bijbehorende interpretatieverschillen. Dat heb je in VR niet. Daardoor kun je praten over dingen die echt belangrijk zijn. Als je op een object klikt zie je de achterliggende data, het is dus ook een snelle manier om data te benaderen zonder te hoeven zoeken in rapporten. Heel locatie- en object-gericht. De voordelen hiervan zijn dus echt meer inzicht en betere communicatie.”

“We zetten ook Augmented Reality in, voor veel verschillende dingen. We zijn begonnen met de Tauw AR-app die van een 2D tekening een interactieve 3D weergave maakt. Maar in projecten gebruiken we ook een app die dezelfde techniek gebruikt als Pokémon Go, waarmee je letterlijk onder de grond kunt kijken, naar kabels en leidingen bijvoorbeeld. Ik hoorde laatst de uitdrukking “we kunnen lichtjaren het heelal inkijken, maar nog geen meter de grond in”, een uitdrukking die voor mij goed aangeeft wat de potentie is van deze techniek.

We zijn ook bezig met een app om wateroverlast te projecteren op straat. Daarmee maak je burgers bewust van klimaatproblemen. De voordelen zijn dat we letterlijk onder de grond kunnen kijken en dat burgers zich bewust worden van de klimaatproblematiek.”

De Tauw AR-app is gratis te downloaden: Tauw AR (Android), Tauw AR (iOS)

Dus zo voeg je visueel informatie toe aan hun werkelijkheid?

“Inderdaad. We hebben zelfs een app ontwikkeld waarmee burgers hun eigen straat kunnen herinrichten. In het kader van de Omgevingswet worden burgers meer betrokken bij de inrichting van hun omgeving, bijvoorbeeld hun eigen straat. Met onze app kunnen bewoners inloggen en in hun eigen straat een virtueel budget van 10.000 euro inzetten om objecten zoals bomen en bankjes te plaatsen. Door deze zogenaamde ‘citizen science’ wordt een gemeenschappelijk beeld gevormd; stel dat veel mensen op een bepaalde plek een boom willen, dan komt ie daar.”

“Een belangrijk duurzaamheidsvoordeel van VR is dat alles op afstand kan gebeuren, er hoeft veel minder gereisd te worden. Virtueel wordt er natuurlijk veel meer gereisd, maar dat geeft geen uitlaatgassen, haha. En de bouw zelf wordt veel efficiënter.”

“Als Informatiemanager houd ik me bij Tauw veel bezig met nieuwe technieken. Het leuke is dat ik dingen mag verzinnen en het samen met een team enthousiastelingen werkelijkheid maak. Hoe gaaf is dat?”

Lees meer over ontwerp