Dit blogartikel is de derde in een serie blogs waarin we telkens een ander inspectiethema belichten waar de Inspectie SZW (I-SZW) in 2021 verscherpt toezicht op houdt. In deze blog gaan we in op de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
Eerder al, in 2020, heeft TAUW haar klanten geattendeerd op de speerpunten waar de I-SZW verscherpt toezicht op houdt. Daaruit kwam menig keer naar voren dat sommige van die speerpunten toch nadenkertjes waren. ‘Hebben we dit wel op orde?’. Eén van die speerpunten is het hebben van een RI&E. Het I-SZW heeft recentelijk laten weten dat veel Brzo-bedrijven een adequate RI&E hebben. Toch zien wij als adviseurs bij een deel van onze klanten dat de RI&E een statisch document blijft. Eens in de zoveel jaar wordt deze geüpdate en dan komen er problemen aan het licht die eigenlijk al veel langer speelden.
Werkgevers hebben vanuit het Burgerlijk Wetboek 7, Artikel 658 de verplichting om werknemers te beschermen tegen het lijden van schade. Dat lijkt misschien overbodig, maar er is een reden dat dit in de wet staat, want een ieder wil graag aan het eind van de werkdag weer gezond thuiskomen. Werknemers moeten gezond en veilig kunnen werken, dus is het logisch dat Brzo-bedrijven - waar wordt omgegaan met gevaarlijke stoffen - hier extra aandacht voor moeten hebben.
Het Besluit risico’s zware ongevallen is hier ook duidelijk over. De RI&E is de manier om inzicht te krijgen in de potentiële risico’s die aanwezig zijn, en daarom vanuit artikel 5 van de Arbeidsomstandighedenwet verplicht. Elk bedrijf dat een arbeidsomstandighedenbeleid voert, moet een RI&E hebben. Hetzelfde geldt voor de aanvullende risico-inventarisatie en -evaluatie (ARIE). De I-SZW houdt ook hier verscherpt toezicht op en wil dat bedrijven een register met gevaarlijke stoffen aanleveren.
Overigens worden niet alleen Brzo-bedrijven gecontroleerd. Medio februari 2021 is bij veel verschillende bedrijven, die al dan niet met gevaarlijke stoffen werken, een brief binnengekomen met het verzoek tot aanlevering van een overzicht met gevaarlijke stoffen.
Een kind dat opgroeit maakt veel veranderingen door. En naarmate een kind meer ontdekt, kan het zich steeds beter aanpassen aan de situatie. Het opdoen van vaardigheden en ervaringen zijn nodig om ook in de toekomst voorbereid te zijn. Bij elke verandering leert een kind hoe te anticiperen en moet het nadenken over wat er gedaan moet worden. Hetzelfde geldt voor een RI&E. Hoe meer nieuwe processen, stoffen of organisatorische wijzigingen er in een bedrijf zijn, hoe meer verandering dat brengt en hoe belangrijker de RI&E wordt. Toch volgt er vaker niet dan wel een actualisatie van de RI&E. Meestal gebeurt dit pas enkele jaren na de eerste RI&E, als het weer tijd wordt een nieuwe versie.
Wij merken dat bedrijven vooral met de RI&E aan de slag gaan omdat het MOET. En ja, dat is logisch, de wet verlangt dat er een RI&E beschikbaar is. Maar het probleem is dat het document vervolgens in de spreekwoordelijke kast verdwijnt ‘want de RI&E is toch nog een paar jaar geldig’.
Hoe lang de geldigheidsduur van een RI&E is, wordt niet benoemd in de wetgeving. ‘Is het dan niet gewoon drie, vier of vijf jaar geldig?’. Daar moet het natuurlijk niet om gaan. Een kind leert ook niet alles in een keer en is dan klaar voor het leven. Het moet er om gaan dat de RI&E actueel blijft en wordt aangepast wanneer het moet. Letterlijk zegt de wet hierover:
De RI&E wordt aangepast zo dikwijls als de daarmee opgedane ervaring, gewijzigde werkmethoden of werkomstandigheden of de stand van de wetenschap en professionele dienstverlening daartoe aanleiding geven.’ (Arbeidsomstandighedenwet, artikel 5 lid 5)
Dit vraagt natuurlijk om een Management of Change: een proces om veranderingen te beheersen door de risico’s en gevaren van die verandering voorafgaand aan de wijziging te boordelen en essentieel onderdeel te laten zijn van het veiligheidsmanagementsysteem. En waarom zou dat ook niet moeten gelden voor de RI&E? Wat geldt is dat we veilig kunnen werken en aan het eind van de dag weer gezond thuiskomen!
Het RI&E-document is meer dan alleen een verplichting. Zie het als een kind dat veranderingen doormaakt en zich daarop moet aanpassen, elke keer weer. Zaken veranderen nu eenmaal en dat brengt risico’s met zich mee. Door die veranderingen met de RI&E in kaart te blijven brengen, bent u al een grote stap verder. Meer informatie over de RI&E vindt u op onze RI&E webpagina.
Wilt u meer weten over de Brzo en speerpunten van het I-SZW? Bezoek dan onderstaande webpagina.
Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.
