Geen transitie zonder bewustwording

29 januari 2021, Edwin Veldkamp

Hoe laten we de Warmtetransitie en de weg naar een aardgasvrij Nederland slagen?

Op het moment dat ik deze blog schrijf is het debat in de Tweede Kamer over de avondklok aan de gang. Een debat dat via de livestream van nu.nl en mogelijk ook op andere media live te volgen is. Live want deze avondklok raakt veel mensen in hun bewegingsvrijheid als deze wordt ingevoerd. Bewegingsvrijheid waar we een paar maanden geleden waarschijnlijk nooit over nadachten, maar die ons blijkbaar wel ontzettend veel waard is gezien de discussie in en buiten de Tweede Kamer.

De Dijk bracht in 1994 een album uit met daarop het nummer Als ze er niet is. In dat nummer zingt zanger Huub van der Lubbe “Een man weet niet wat hij mist, maar als ze er niet is, als ze er niet is, weet een man pas wat hij mist”.

Wat de avondklok en dit nummer van De Dijk met elkaar gemeen hebben? Beiden hebben te maken met bewustwording. Bewustwording van iets wat we hebben, of juist niet meer. Maar ook bewustwording dat je soms iets moet opofferen om samen verder te komen.


Energie- of Warmtetransitie

Bewustwording is iets waar de laatste tijd ook veel over gesproken wordt als het gaat over de Energie- of Warmtetransitie. Om deze transitie en daarmee het aardgasvrij maken van woningen te laten slagen, moeten we in Nederland hard aan de slag met die bewustwording. Daar valt of staat de hele transitie mee.

Ver van mijn bed show...?

Op dit moment zijn veel gemeenten bezig met het opstellen van hun Transitievisies Warmte, wordt er hard gewerkt aan de Regionale Energiestrategie en zijn sommige gemeenten al gestart met de Wijkuitvoeringsplannen. En op al die verschillende niveaus van de energietransitie zie je de worsteling ontstaan waar het gaat om het betrekken van inwoners, bedrijven, etcetera.

Hoe laten we hen aanhaken, en hoe komen we tot voldoende draagvlak? Want draagvlak is belangrijk, kijk alleen maar naar de discussies over de verschillende coronamaatregelen. Zonder draagvlak kom je niet verder. Niet als minister, maar ook niet als gemeente die graag stappen wil maken richting aardgasvrij. Dat besef is er, maar beseft die burger ook voldoende wat er van hem / haar verwacht wordt? Wat hen de komende jaren boven het hoofd hangt? We vergeten te vaak dat doelstellingen voor 2030 en 2050 gemeengoed zijn voor de één, maar een ‘ver van mijn bed show’ is voor de ander. Mensen overzien het niet, en voelen mogelijk de urgentie ook niet.

… Genoeg mooie voorbeelden!

En die urgentie is er natuurlijk wel degelijk. Willen we de doestellingen uit het Klimaatakkoord halen, de gaskraan in Groningen dichtdraaien zonder afhankelijk te zijn van buitenlands aardgas, dan moeten we nu actie ondernemen. Zo helder als wat voor de één, zo niet urgent voor de ander. En om elkaar te vinden moeten we het gesprek aangaan (ik krijg een hekel aan het woord participatie). We moeten in gesprek gaan met onze inwoners en bedrijven, maar ook met familie en vrienden. Dat moeten wij als adviseurs en kennisdragers, maar dat moeten ook die prachtige voorbeelden die in elke gemeente rondlopen. Betrek die voorbeelden in het bereiken van je inwoners en bedrijven, er is geen betere reclame!

En geloof mij, die voorbeelden, die mannen en vrouwen die zijn gaan isoleren, die zijn gaan besparen op energie, die zonnepanelen hebben geplaatst, hebben daarbij niet aan doelstellingen voor 2030 of 2050 gedacht. Wat is hun motivatie? En wat heeft hen bewust gemaakt?

Ga het gesprek aan en gebruik hun motivatie en ervaringen. Draag deze uit en neem je inwoners stap voor stap mee. Vermoei ze niet met doelstellingen die niet te overzien zijn, maar kijk naar het hier en nu. U kunt nu isoleren, het kost u dit, en levert u dat aan besparing op. Hoe? Vraag het uw buurtgenoot, die heeft deze stap ook bewust gemaakt.

Aan de slag 

Meer weten? Of gewoon eens doorpraten over de warmtetransitie en de weg naar een aardgasvrij Nederland? Neem onderstaand gerust contact op met mij of één van mijn collega’s.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit blog?

Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.