Het bouwproces wordt ingewikkelder doordat steeds meer partijen zich ermee bezig houden. Bouwwerken moeten technisch, functioneel en economisch voldoen aan steeds meer en strengere eisen. De beheersbaarheid van deze complexiteit is noodzaak. Geïntegreerde contractvormen bieden uitkomst.
In een innovatief bouwproces worden verschillende activiteiten gecombineerd. Die activiteiten worden in een geïntegreerd contract aanbesteed. De vorm van een geïntegreerde contract is afhankelijk van de mate van integratie van de bouwfasen. De meest bekende vorm is Design & Construct. Hierbij neemt de aannemer de verantwoordelijkheid voor de bouw en voor (een deel van) het ontwerp over. De opdrachtgever formuleert uitgangspunten voor het ontwerp, zoals een Programma van Eisen.
Voordelen BIM in geïntegreerde contracten
BIM biedt voordelen voor het samenwerken in de keten, omdat uniforme, gestandaardiseerde en gevalideerde digitale informatie gedurende de levenscyclus van een bouwwerk kan worden uitgewisseld. Deze vorm van samenwerken sluit aan bij geïntegreerde bouwprocessen. De voordelen van BIM worden dan ook het snelst zichtbaar als BIM wordt toegepast in geïntegreerde bouwprocessen. Zie ook ISSO publicatie 109 Starten met een BIM voor meer informatie over de inrichting van het proces.
Vooralsnog passen vooral grotere opdrachtgevers in de bouw geïntegreerde contractvormen toe voor hun projecten. Steeds meer praktijkvoorbeelden komen echter ook uit de hoek van decentrale overheden voor kleinere projecten. Het gaat eigenlijk niet zozeer om “wie” het toepast, maar meer om de vraag “waarom”. Afhankelijk van vele factoren kan men kiezen voor geïntegreerde contractvormen.
Prof.mr. dr. Monika Cao-Duivis, heeft een artikel geschreven over juridische implicaties van het werken met BIM. Daarin wordt beschreven wat de gevolgen zijn van het werken met BIM. Zij stelt daarin dat het geen nieuwe intellectuele eigendomsvragen oproept. Dit geldt ook voor de aansprakelijkheid voor fouten. Het artikel stelt dat geïntegreerde contractmodellen als de UAV-GC vaker zullen worden gebruikt. Geconcludeerd wordt dat het werken met BIM in principe niet anders is dan het werken met andere technische methoden.
BIR Kenniskaart nr. 4B BIM juridisch, checklist BIM-werkafspraken
De BIR heeft een Kenniskaart gemaakt. Deze checklist (hoe samen te werken met/in een BIM) geeft onderwerpen weer waarover in het kader van BIM afspraken gemaakt kunnen worden.
De onderwerpen in deze checklist zijn afgeleid van in de markt gebruikte BIM-protocollen, gecombineerd met onderwerpen die uit de praktijk naar voren zijn gekomen. Bij een project waar BIM (in ieder geval vanaf BIM level 2, zie kenniskaart 1) ingezet gaat worden – in welke projectfase dan ook – is het raadzaam om in een start-up bijeenkomst de onderstaande checklist door te lopen over de te maken BIM-afspraken.
Juridische inbedding BIM in bouwcontracten
De toepassing van BIM neemt snel toe, zowel in Nederland als internationaal. Hoewel over de technisch-inhoudelijke aspecten van het BIMmen reeds veel geschreven is, zijn de juridische vragen en achtergronden rondom deze nieuwe technologie in Nederland nog maar beperkt besproken. Om die redenen heeft Willem van de Koot onderzoek gedaan naar BIM in bouwcontracten. “In het onderzoek dat aan deze scriptie ten grondslag ligt, heb ik gekeken naar de inbedding van BIM in bouwcontracten zoals die in Nederland momenteel plaats vindt én naar hetgeen op dit gebied in Amerika reeds tot stand is gebracht. Op basis van het onderzoek zijn aanbevelingen gedaan om het juridisch kader van de BIM toepassing in Nederland te versterken”, aldus Van de Koot
Afstudeerscriptie door Willem van de Koot, Masteropleiding Nederlands Recht aan de Open Universiteit Nederland, Faculteit Rechtswetenschappen Maart 2012
Bronnen: Dhr van de Koot, Nationaal BIM platform, CROW, BIR, BIMmedia, CUR Bouw & Infra
Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.
