De Nederlandse Arbeidsinspectie streeft ernaar dat alle werkgevers hun medewerkers aantoonbaar beschermen tegen blootstelling aan carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen (CMR-stoffen). Daarom heeft de inspectie dit jaar extra aandacht voor bedrijven die deze stoffen (maar ook overige gevaarlijke stoffen) in huis hebben, zoals Brzo-bedrijven en andere (chemische) bedrijven.
Een huis-tuin-en-keuken klusjesman (of vrouw) met weinig ervaring, maar voor wie geen klus te moeilijk is. Ze hebben de beste bedoelingen. Je vraagt ze een schilderij op te hangen en vol goede moed gaan ze met een boormachine aan de slag.
Na een minuut of tien ga je eens een kijkje nemen en zie je een veel te groot, uitgescheurd gat in je muur. ‘Geen probleem’, zeggen ze, ‘daar drukken we gewoon een plug in en de rest vullen we op met pur’. Zo gezegd, zo gedaan. Tien minuten later hangt je schilderij, scheef en niet in het midden.
Wat hier misgaat is het ontbreken van inventarisatie en beoordeling vooraf. Waar heb ik eigenlijk mee te maken? Onze klusser heeft niet gekeken of hij wel de juiste boor te pakken had, passend bij het materiaal van de muur. Met als resultaat dat de onjuiste boor teveel schade aan de muur heeft toegebracht. Hierna grijpt de klusser naar een provisorische maatregel om de boel nog enigszins te redden. Daarnaast heeft hij het middelpunt van de muur niet uitgemeten, want ‘dat zag hij zo wel’.
Dit lijkt misschien erg voor de hand te liggen, maar toch gaat dit ook bij bedrijven vaak mis. Wij als adviseurs zien met regelmaat dat bedrijven niet bekend zijn met de risico’s van bepaalde gevaarlijke stoffen. Dit kan leiden (en leidt helaas nog vaak) tot gezondheidsschade op de korte én langere termijn door onnodig hoge of langdurige blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
Bij de aanschaf van een ‘nieuwe’ stof ten behoeve van het proces, wordt er onvoldoende gekeken naar de eigenschappen van de stof en de te nemen beschermingsmaatregelen. Vaak wordt een stof maar gewoon in gebruik genomen (ik pak maar gewoon een boor). Eenmaal in productie komt men er achter dat er een damp hangt. Dan toch maar een filtermasker op. Uw teamleider bestelt er eentje met de beste bedoelingen. Voor u het weet, staat u met een stoffilter te werken in plaats van een dampfilter (de provisorische oplossing). Of met handschoenen die onvoldoende bescherming bieden.
Om risico’s op blootstelling te voorkomen, is het dus van belang uw gevaarlijke stoffen goed te inventariseren, te registreren, de risico’s in kaart te brengen en de juiste gereedschappen (persoonlijke beschermingsmiddelen) te gebruiken. Hiervoor zijn verschillende tools beschikbaar, zoals ChemRADE, waarmee u stap voor stap de risico’s van een stof inzichtelijk krijgt en kan bepalen welke maatregelen u moet nemen. De tool voert voor u een eerste risicobeoordeling uit.
Uiteindelijk zult u moeten gaan meten. Want meten is weten. Als mijn klusjesman gemeten had voordat hij ging boren, had mijn schilderij nu recht gehangen. Door de aandachtspunten die uit de tool naar voren komen te meten, kunt u - indien nodig - alsnog bijsturen om blootstelling te voorkomen en/of aan te tonen dat het risico beoordeeld is.
Een eerste inventarisatie is vaak een hele klus. Alle kasten moeten open om te kijken wat er daadwerkelijk aan stoffen aanwezig is om zo de juiste, actuele safety data sheets boven tafel te krijgen. Vervolgens moet de tool gevuld worden met componenten, grenswaarden en risico’s en maatregelen. Daarnaast is nodig om werkplekken te beoordelen en taakfrequenties en -duur te bepalen.
Vaak ontbreekt het de HSE-afdeling aan voldoende tijd. TAUW kan hierbij ondersteunen door de tool bedrijfsbreed op te zetten. Als de tool eenmaal staat, leert de ervaring dat het onderhoud ervan heel minder van uw tijd inneemt. Ons advies is een nieuwe stof altijd eerst in de tool te beoordelen alvorens deze in gebruik wordt genomen.
Bovenstaande werkwijze is van groot belang voor een duurzame en veilige inzetbaarheid van uw werknemers. Daarnaast levert de tool u een dossier waarmee u, conform de wensen van de Nederlandse Arbeidsinspectie, kunt aantonen dat u uw stoffen door en door kent en de juiste maatregelen hebt genomen om uw werknemers te beschermen tegen een te hoge blootstelling.
Werknemer blij, Arbeidsinspectie blij en u blij!
Meer informatie over de speerpunten van de Nederlandse arbeidsinspectie (voor 2022) en onze aanpak is te vinden op onze landingspagina 'Bent u al voorbereid op de speerpunten van de Nederlandse Arbeidsinspectie?'. Ook vindt u hier twee handige downloads:
In deze blogreeks over 'de Nederlandse Arbeidsinspectie' vertellen onze inhoudsdeskundigen meer over de verschillende speerpunten van 2022 en hoe te voldoen aan de huidige wet- en regelgeving. In deze reeks zijn ook verschenen:
Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.
