AERIUS berekeningen met wegverkeer geven (mogelijk) onvoldoende inzicht in effecten stikstofdepositie

De minister van Infrastructuur & Waterstaat moet beter motiveren of haar berekeningen van de stikstofdepositie op beschermde natuurgebieden door het project ‘ViA15’ (doortrekken en verbreden van de A15 en A12 bij Arnhem) wel volledig zijn. In de berekeningen wordt de stikstofdepositie van verkeer op meer dan 5 kilometer afstand van de weg afgekapt. Onduidelijk is of daarmee een volledig beeld van de stikstofdepositie ontstaat.

26 januari 2021

Wegverkeer in AERIUS

Bij het berekenen van de stikstofuitstoot van wegverkeer wordt in AERIUS gebruik gemaakt van het rekenmodel SRM2. AERIUS is het programma dat overheden gebruiken bij besluitvorming. Het SRM2-rekenmodel in dit programma gaat uit van een zogenoemde afkap voor verkeer. Hierbij wordt stikstofdepositie van verkeer dat terechtkomt op meer dan 5 kilometer afstand van de weg niet meegenomen in de berekeningen. Dit wijkt af van de berekeningen die AERIUS maakt voor andere bronnen van stikstofuitstoot, zoals veehouderijen of scheepvaart (waarvoor AERIUS gebruik maakt van het rekenmodel OPS). Daarbij wordt zo’n afkap niet gebruikt en wordt tot op veel grotere afstanden berekend waar stikstof deponeert.

Oordeel Afdeling bestuursrechtspraak in haar tussenuitspraak

Naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak heeft de minister geen goede verklaring gegeven voor dit verschil. De invloed van verkeer op de hoeveelheid stikstof die neerkomt in verder weg gelegen natuurgebieden is door de afkap buiten beschouwing gebleven. Verder is onduidelijk hoe groot die invloed is. De minister heeft niet goed genoeg gemotiveerd dat uit de berekeningen die met dit SRM2-model zijn gemaakt volledig, precies en definitief kan worden geconcludeerd dat het tracébesluit geen nadelige gevolgen voor omliggende Natura 2000-gebieden heeft. Europese natuurwetgeving vereist wel die mate van volledigheid en duidelijkheid. Op dit punt moet de minister haar besluit dus beter motiveren of aanpassen.

Consequentie van de (tussen)uitspraak voor projecten

De minister zal ongetwijfeld proberen tot een aanvullende motivering voor de afkap van 5 kilometer te komen. Het loslaten van deze ‘afkap’ kan namelijk leiden tot grotere effecten en/of tot effecten op afstanden groter dan 5 kilometer die eerst niet werden berekend. Wanneer hier sprake van is, kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn.

De uitspraak kan grote consequenties hebben voor alle projecten waarbij het effect van wegverkeer op 5 kilometer afstand van de weg 0,01 mol/ha/jaar of meer bedraagt (berekend met AERIUS). Denk hierbij met name aan (grote) infrastructurele projecten en projecten die een grote verkeersgeneratie tot gevolg hebben, bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk. De vergunningverlening voor deze projecten zal dan complexer worden.

Zolang nog geen einduitspraak voor ViA15 is gedaan, is de kans groot dat deze ‘5 kilometer afkap’ wordt aangevochten in andere projecten. Onze verwachting is dat provincies om nadere onderbouwing zullen vragen. Dit betekent dat onze klanten rekening moeten houden met vertraging in het vergunningenproces. 

Nadere advisering door TAUW

De adviseurs van TAUW kunnen ondersteunen in het uitvoeren van aanvullende berekeningen. Voor projecten met beperkt wegverkeer kan dat door aan te tonen dat het effect van verkeer op 5 kilometer afstand van de weg reeds nihil is (0,00 mol/ha/jaar). TAUW kan tevens het effect van wegverkeer op grotere afstand al doorrekenen. Dit is met de huidige versie van AERIUS Calculator echter niet mogelijk. Deze effectberekening heeft dan ook geen officiële status en dient daarmee vooral ter indicatie om vast te stellen of de tussenuitspraak van de Raad van State een risico vormt voor het project.


Meer informatie

Hoe kunnen wij u helpen?

Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.