In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft Tauw samen met CE Delft een maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd naar maatregelen om de risico’s van lood in de bodem te beheersen. De resultaten laten zien dat de baten van alle maatregelen opwegen tegen de kosten. Gemeenten kunnen de resultaten van deze studie gebruiken bij het maken van beleid in gebieden met verhoogde loodgehalten.
Lood wordt al eeuwenlang door mensen gebruikt in onder meer benzine, verf, bouwmateriaal, leidingen en accu’s. Daardoor komt het op veel plaatsen in de bodem voor als diffuse bodemverontreiniging. Blootstelling aan lood heeft een negatief effect op de gezondheid, vooral van kinderen. Dat kan zich uiten in een verminderde intelligentie. Kinderen kunnen met bodemlood in aanraking komen doordat zij tijdens het spelen vervuilde gronddeeltjes binnenkrijgen. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er bij ieder gehalte aan loodverontreiniging in de bodem een negatief gezondheidseffect optreedt. Ook als de gehalten onder de interventiewaarde liggen, zoals vastgesteld in de Wet bodembescherming.
De nieuwe inzichten over de risico’s roepen de vraag op wat, vanuit maatschappelijk oogpunt, de beste manier is om het risico van diffuse loodverontreiniging te beheersen. Daarom heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu de combinatie Tauw/CE Delft gevraagd een maatschappelijke kosten-batenanalyse uit te voeren. Tauw heeft een risicobeoordeling op gebiedsniveau uitgevoerd - een unicum in Nederland omdat de risico’s tot nu toe alleen op locatieniveau werden beoordeeld - en heeft kennis ingebracht over bodemsanering en bodembeleid. CE Delft heeft kennis geleverd over de MKBA-systematiek en de waardering van de gezondheids- en milieueffecten van de beheersmaatregelen. Het rapport is in november 2017 vrijgegeven voor gebruik en kan hier gedownload worden.
Het RIVM en de GGD adviseren om - op plaatsen waar kinderen in contact kunnen komen met bodemlood - beheersmaatregelen te nemen om de blootstelling zo ver als redelijkerwijs mogelijk is, terug te brengen. Beheersmaatregelen zijn het geven van gebruiksadviezen, het faciliteren van de burger om zelf preventieve maatregelen te nemen en het uitvoeren van een bodemsanering.
“In onze studie hebben wij voor twee voorbeeldwijken uitgerekend welke gezondheidswinst - uitgedrukt in het vermeden IQ-verlies - behaald kan worden”, vertelt Martijn Mekkink van Tauw. “De kosten en baten daarvan hebben we met elkaar vergeleken. Hieruit kwam naar voren dat alle beheersmaatregelen een positief effect hebben: het levert de maatschappij meer op dan het kost. En dat geldt zowel voor gebieden met hoge als lage gehalten. Het positief maatschappelijk effect is zelfs aanwezig bij conservatieve aannames over het loodgehalte, de effectiviteit van de maatregelen, en de hoeveelheid kinderen in een wijk.”
Aanbevelingen voor gemeenten zijn om bij de aanpak van bodemlood gebiedsgericht te denken, direct actie te ondernemen en een combinatie van maatregelen in te zetten. En om - zeker met de komst van de Omgevingswet - de bodemkwaliteit een belangrijke rol te geven bij maatschappelijke opgaven.
Leg uw vraagstuk voor aan onze experts, wij adviseren graag.
