Tauw en de Combinatie van Beroepsvissers zijn volop bezig met uitvoering van het project ‘Geleiden van schieraal langs gemalen’, waarbij innovatieve systemen worden getest die aal wegleidt van gemaalpompen. Deze systemen moeten voorkomen dat aal, maar ook andere vissen die naar zee willen trekken, in de gemaalpompen terecht komen.
Gemalen dienen om het overtollige water uit kanalen en vaarten weg te pompen. Nederland telt zo’n 4.000 gemalen. Ze zijn erg belangrijk voor ons waterbeheer en het behoud van droge voeten. Gemalen kunnen echter ook schade toebrengen aan vissen als zij in aanraking komen met de bewegende pompdelen van een gemaal. Voor vissoorten als de paling vormen gemalen bovendien een barrière in hun natuurlijke trek van en naar zee. De paling moet bijvoorbeeld als volwassen dier de Sargassozee bereiken voor een succesvolle voortplanting.
Tauw en de Combinatie van Beroepsvissers onderzoeken samen met een aantal waterschappen de mogelijkheden om schade en sterfte onder paling en andere vissoorten zoveel mogelijk te beperken. Dit project draagt bij aan de doelstellingen uit het nationale Aalbeheerplan, dat moet bijdragen aan het herstel van de palingstand.
Bij zeven gemalen, verspreid over Nederland, worden momenteel proeven gedaan met verschillende systemen om vissen te weren en/of te geleiden naar een alternatieve migratieroute of een opvangbak van waaruit de schieraal overgezet kan worden. De systemen die op het moment getest worden zijn een fijnmazig rooster, stroboscooplampen, kunstmatige (zij)stroming, een visvriendelijk gemaalconcept en ultrasone geluidsgolven. Het onderzoek levert unieke nieuwe informatie over de toepasbaarheid van de verschillende systemen bij gemalen. In november worden de veldproeven afgerond. Begin 2012 zijn de resultaten van het onderzoek bekend.
Dit project is geselecteerd in het kader van het Nederlandse Operationeel Programma ‘Perspectief voor een duurzame visserij’, dat wordt medegefinancierd uit het Europese Visserijfonds (EVF).
Technisch contact personen: Martin Kroes en Remco Schreuders
Aalbeheer contact persoon: Arjan Heinen
Algemeen contact persoon: Emy Visser