Tauw heeft in opdracht van Rioned en de gemeenten Leeuwarden, Heerenveen en Tytsjerksteradiel onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid en het nut van een maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA) voor rioleringsbeheer. Hieruit is naar voren gekomen dat risicogestuurd rioleringsbeheer met een relatief eenvoudige MKBA mogelijk is.
In het rioleringsbeheer wordt al langer gezocht naar methodieken voor risicogestuurd beheer. Dit betekent dat beheerders kritisch kijken naar het nut en de noodzaak van onderzoek, herstel- en vervangingsmaatregelen of systeemaanpassingen aan het riool. Zijn de inspanningen die we nu doen wel overal nodig?
In het huidige rioleringsbeheer is het niet gebruikelijk om maatschappelijke kosten rondom planning en de keuze van (investerings-)maatregelen mee te wegen. Voor gemeenten wordt het echter steeds belangrijker om aan burgers te kunnen uitleggen wanneer zij wel of geen actie ondernemen in het rioleringsbeheer.
Tauw heeft daarom voorgesteld om maatschappelijke effecten mee te nemen in de risicoafweging. Dit resulteerde in de 'proeftuin maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA)'. De proeftuin moest onder andere antwoord geven op de vraag: in hoeverre kunnen gemeenten met een risicoanalyse en/of een MKBA risicogestuurd rioleringsbeheer nuttig invullen?
De proeftuin liep van september 2013 tot juni 2014. Bij de start van het project heeft Tauw een risico-inventarisatie uitgevoerd. Daarbij zijn vanuit zoveel mogelijk verschillende invalshoeken de risico's die met rioleringsbeheer te maken hebben, in kaart gebracht. Zo is er bijvoorbeeld een plenaire risicosessie gehouden met een groot aantal belanghebbenden, waaronder gemeentewerkers en verzekeraars. Voor alle ongewenste gebeurtenissen is een 'mini-MKBA' uitgevoerd. Uit de proeftuin is gebleken dat met een relatief eenvoudige MKBA, het afwegingskader van de beheerder sterk wordt verbreed. De MKBA plaatst de beheerinspanningen beter in verhouding tot het maatschappelijke nut hiervan, omdat de beheerder met de analyse verder kijkt dan alleen de directe kosten voor de gemeente.
Zie ook het rapport Proeftuin maatschappelijke kosten- en batenanalyse.
Contactpersoon: Nils Kappenburg