Duurzaam hergebruik: tweede leven voor basaltblokken

Gerelateerde thema's: Bodem, Circulaire economie

De opgave

Duurzaamheid en circulariteit staan hoog op de agenda bij het Rijksvastgoedbedrijf. Om de circulaire doelen voor 2030 te realiseren, is de organisatie dan ook continu op zoek naar oplossingen die hieraan kunnen bijdragen. Het Rijksvastgoedbedrijf realiseert en beheert zijn vastgoedportefeuille voor zijn gebruikers en zet gebouwen en terreinen in voor de realisatie van economische en maatschappelijke meerwaarde op basis van beleidsdoelen.

Op het vroegere marineterrein Buitenveld in Den Helder lag ruim 700 ton aan basaltblokken opgeslagen, die tijdens het renoveren van de nabijgelegen Boerenverdrietsluis waren vrijgekomen. In het kader van de herinrichting van Buitenveld dienden de basaltblokken afgevoerd te worden. Pogingen om de basaltblokken bij Rijkswaterstaat of waterschappen een tweede leven te geven, liepen op niets uit. Afvoeren naar een erkend verwerker (ofwel puinbreker) was het alternatief: een kostbare en niet de meest duurzame optie. Het Rijksvastgoedbedrijf gaf TAUW derhalve de opdracht om een duurzamere optie, ook wel ‘koppelkans’ genoemd, te vinden dan de afvoer naar een verwerker en hierbij is de voorkeur uitgesproken voor:

• een hoogwaardige, circulaire en duurzame toepassing met als doel op CO2- en stikstofreductie te sturen door transportafstanden te beperken en hierdoor regionaal hergebruik te stimuleren;
• lagere projectkosten doormiddel van beperking op de transportafstanden en acceptatiekosten;
• toepassing in een natuurproject.

De oplossing

Een erkend verwerker vinden, was geen grote uitdaging. Voor 10 euro per ton en levering tot aan de poort (met bijbehorende transportkosten) konden de basaltblokken afgezet worden bij een acceptant die ze zou verwerken tot granulaat voor wegfundering, een laagwaardige toepassing (downcycling). Een mogelijkheid, maar zeker niet de meest gewenste oplossing. Derhalve is door de betrokken experts gezocht naar koppelkansen voor hergebruik van de basaltblokken:

• Zijn er nabijgelegen projecten waarbij basaltblokken toepasbaar zijn?
• Hoe kunnen we aanbod en vraag bij elkaar laten komen?
• Welke tool kunnen we hierbij inzetten?

Gekozen is voor de matchingtool DuSpot, die vraag en aanbod van materialen bij elkaar brengt. Via deze tool stuitten we op het project Vismigratierivier Afsluitdijk, een initiatief om de Waddenzee en het IJsselmeer weer met elkaar te verbinden via een 4 kilometer lange rivier. Dit ter bevordering van gezond water, herstel van rijkdom aan soorten planten en dieren, en recreatiemogelijkheden. Door goede samenwerking, heldere communicatie, vertrouwen en de grote welwillendheid van alle partijen om te komen tot een duurzaam resultaat, is overeenstemming bereikt.

Resultaat van het project

TAUW heeft in samenwerking met Syntraal de koppelkans voor de 700 ton basaltblokken gefaciliteerd en de uitvoering ervan begeleid. Voor opdrachtgever Rijksvastgoedbedrijf heeft dit geresulteerd in:

• hoogwaardig hergebruik van de basaltblokken bij een ander overheidsproject: de Vismigratierivier Afsluitdijk;
• een duurzame en circulaire oplossing;
• een besparing van de milieuvoetafdruk. Enerzijds hoefden de basaltblokken voor het Vismigratieproject op deze wijze niet van ver gehaald te worden. Anderzijds is de energie die een verwerkingsbedrijf zou moeten gebruiken om het materiaal voor laagwaardig hergebruik geschikt te maken, bespaard;
• een financiële besparing: geen acceptatie-, depot- en stortkosten.
  
  

"Een mooi voorbeeld hoe afval, duurzaamheid en circulariteit hand in hand kunnen gaan." - Rijksvastgoedbedrijf

 

Afbeelding - Vismigratie­rivier Afsluitdijk