Landvergroening voor de toekomst (Greenland) project, Kosovo

Over het project

De Wereldbank steunde het project Landvergroening voor de toekomst (Greenland) in Kosovo. Onze taken met betrekking tot dit project waren:

• Taak 1: Ontwikkeling van een saneringsplan voor integrale landherontwikkeling op basis van locatieonderzoek en risicobeoordeling van de KEK-locatie
• Taak 2: Beoordeling van milieueffecten en sociale aspecten van de KEK-locatie
• Taak 3: Vooronderzoek bij 2 andere potentiële locaties
  
  

Het project omvat en (water)bodem en oppervlakte wateronderzoek van een stortplaats met overgebleven grond van een open bruinkoolmijn en het dichtgestorte mijnenstelsel van het energiebedrijf KEK (Korporata Energjetike e Kosovës) als een eerste voorbeeld van duurzaam en risicogestuurd landbeheer met verontreinigde grond volgens internationaal aanvaarde standaarden.

De KEK-locatie omvat een opgevuld mijngebied en een overstortplaats die bestaat uit grondlagen die zijn verwijderd voor de dagbouw van bruinkool van 118 hectare, gelegen tussen de gemeenten Obiliq, Fush Kosova en Pristina. De stortplaats bestond uit talrijke heuvels. De opgevulde mijngangen zijn in het verleden gebruikt om teer te storten dat afkomstig was uit de vergassing van bruinkool. Ten zuiden van de stortplaats bevonden zich een percolaatbekken en een vuilstortplaats. Bovendien was er waarschijnlijk sprake van atmosferisch as depositie als gevolg van aangrenzende asstortplaats. Het algemene doel was om de locatie te ontwikkelen tot een stadspark.

De volgende diensten zijn uitgevoerd:

• Locatiebeoordeling van de 118 hectare grote stortplaats van de bruinkoolwinning in dagbouw en opgevuld mijngebied
• Bouw van een digitaal terreinmodel van de 118 hectare grote terrein met behulp van een drone
• Terreinonderzoek van de stortplaats, met meer dan 100 boringen en meerdere diepe peilbuizen
• Locatieonderzoek met handheld XRF analyzer om de kwaliteit van de bovengrond te beoordelen
• Chemisch-analytisch onderzoek van bodem-, grondwater-, sediment- en oppervlaktewatermonsters ter beoordeling van - onder meer - persistente organische verontreinigende stoffen (POP's) (bijv. PCDD/F, PCB), zware metalen, vluchtige gehalogeneerde koolwaterstoffen, fenolverbindingen)
• Risicobeoordeling van de overstortlocatie
• Beoordeling saneringsopties
• Beoordeling van milieueffecten en sociale aspecten, uitgevoerd in samenwerking met lokale partners
• Saneringsplan voor de overstortplaats van 100 hectare
• Opstellen van technische ontwerpspecificaties voor de sanering van het opgevulde mijngalerijgebied van 18 hectare
• Ontwikkeling van een 3D parkontwerp
• Locatiegegevens van de locatie met asbest verontreinigde rivieroevers en asbeststortplaatsen
• Locatie-informatie van een zinkmijnaftakking van 3 hectare

Samenwerking tijdens het project

TAUW moest de projectprocedures aanzienlijk versnellen, aangezien het parkontwerp van de overstortplaats binnen 4 maanden na aanvang van het project gereed moest zijn. Deze optimalisatie van de planning is in nauw overleg met de Wereldbank tot stand gekomen.

Samen met de onderaannemers DEKONS-EMA (Noord-Macedonië), La Orizont (Roemenië) en het Environmental Consulting Team (Kosovo) is het project naar volle tevredenheid afgerond, binnen de afgesproken budgetten en binnen het overeengekomen tijdsbestek. Het veldwerk werd uitgevoerd door Instituti “Inkos” (Kosovo) onder supervisie van TAUW. Het projectteam stond onder direct toezicht van TAUW om de gewenste kwaliteit te garanderen.

Het resultaat

Om voldoende informatie over de locatie te verzamelen voor een veilige en duurzame herinrichting, heeft TAUW een tijdbesparende en kosteneffectieve aanpak toegepast, bestaande uit:

• Het scannen van het hele projectgebied met een fixed-wing drone, waarbij 1807 beelden werden geproduceerd. De beelden werden gebruikt om een digitaal hoogtemodel en luchtfoto te produceren. Het digitale hoogtemodel (DEM) werd gebruikt om vast te stellen of er een verband was tussen de gevonden verontreinigingsniveaus en de huidige topografie (d.w.z. vanwege de hellingen of de oppervlaktehydrologie)
• Analyseren van meer dan 100 monsters met de draagbare XRF om de heterogeniteit van de huidige verontreiniging te bepalen
• Het uitvoeren van een boorplan inclusief chemisch-analytische beoordeling binnen 2 tot 3 weken
  
  

Een maximale helling van 6 graden verdient bij overstortplaatsen de voorkeur om erosie te verminderen. De DEM met hoge resolutie werd gebruikt om gebieden te bepalen waar grondverplaatsingen nodig waren, en om het volume van de deklaag te bepalen die moest worden verplaatst. Het TAUW Enterprise Geographic Information System (TEGSIS®) werd gebruikt om snel de verontreinigingssituatie in zowel bodem als grondwater te beoordelen en om een holistische ruimtelijke database van de locatie te ontwikkelen.

Op basis van de geografische informatie van de locatie is een saneringsplan opgesteld en werd een park ontworpen.