Monitoringplan voor biodiversiteit in gemeente Haarlem

Projectgegevens:

Periode: september 2019 - mei 2020

Opdrachtgever: gemeente Haarlem

Betrokken Tauw adviseurs:

  • Martin van Oosterhout
  • Carolien Wegstapel
  • Jeroen Reimerink
  • Michiel Wilhelm
  • Saskia Wijte – van der Pols

Opdrachtomschrijving

De gemeente Haarlem wil in 2030 een duurzame, klimaatneutrale, diverse, vitale stad zijn met een hoge ecologische waarde en biodiversiteit. Om te onderzoeken of de ambities en maatregelen een positief effect hebben op de biodiversiteit, heeft TAUW voor de gemeente een monitoringsplan voor biodiversiteit opgesteld.

Op het gebied van biodiversiteit heeft gemeente Haarlem al de nodige stappen gezet. Sinds 2013 werkt de gemeente met een Ecologisch beleidsplan, waarin een visie en doelstellingen zijn uitgewerkt om de ecologische waarden en biodiversiteit in de stad te verbeteren. Hierin zijn onder meer belangrijke ecologische hotspots en ecologische verbindingszones aangewezen. En ook in de praktijk werkt Haarlem aan de uitvoering van ecologische inrichtings- en beheermaatregelen, door bijvoorbeeld ecologisch bermbeheer en de aanleg van bloemrijke bermen.

Maar hebben de ambities en maatregelen ook daadwerkelijk effect op de stand van de biodiversiteit? En hoe staat het er überhaupt voor met de algemene biodiversiteit in de stad? Om deze vragen te beantwoorden is TAUW samen met de gemeente aan de slag gegaan om een monitoringsplan op te stellen: een plan waarin is uitgewerkt hoe de stand van de biodiversiteit in de stad de komende jaren gemeten kan worden.

Samenwerking tijdens het project

Monitoring van biodiversiteit, dat klinkt misschien eenvoudig. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Welke planten- en diersoorten moet je dan inventariseren? En waar doe je dat, met welke inspanning en frequentie en door wie? En wat kun je vervolgens met de resultaten? Op al deze vragen wordt in het monitoringsplan een duidelijk antwoord gegeven.

Voor het monitoren van biodiversiteit zijn diverse methoden beschikbaar. Soms heel specifiek, gericht op één soortgroep en alleen uitvoerbaar door specialisten. Maar er zijn ook methoden die een meer algemeen beeld geven en eenvoudig door bijvoorbeeld bewoners of scholieren kunnen worden uitgevoerd.

Als eerste stap voor het opstellen van het monitoringsplan, hebben we daarom samen met de gemeente de verschillende beschikbare monitoringsmethoden op een rij gezet. Vervolgens zijn we met de gemeente in gesprek gegaan om te bepalen welke methoden het best aansluiten bij hun wensen en eisen.

Dit heeft geleid tot een selectie van vier verschillende methoden:

  1. Meetnet Urbane Soorten (MUS) om een beeld te krijgen van de trend en ontwikkeling van stadsvogels
  2. Bijeninventarisatie waarbij alle aanwezige bijensoorten in beeld worden gebracht
  3. Ecoscans water en oever die de biodiversiteit in stadswateren in kaart brengen
  4. Meetlat Biodiversiteit om de potentie voor biodiversiteit te meten door te kijken naar zaken als structuur variatie, gradiënten en schuilplekken voor dieren

 

Resultaat

Met het monitoringsplan heeft de gemeente een goed instrument in handen om de stand van de biodiversiteit in beeld te brengen, en door de tijd heen te volgen. Bovendien geven de resultaten inzicht in waar aanpassing van beleid en beheer gewenst is. Zo kan de gemeente de komende jaren toewerken naar verder herstel en versterking van de biodiversiteit. De ecoscans water en oever worden in 2021 voor het eerst uitgevoerd door de ecologen van TAUW.

“We konden rekenen op een prettige samenwerking met de ecologen van TAUW, waarbij heel goed werd meegedacht met onze wensen", aldus Eline Hin van de gemeente Haarlem. "Met het monitoringsplan hebben wij een methode in handen die de komende jaren een goed beeld kan geven van de status van de Haarlemse biodiversiteit door de verschillende soortgroepen en karakteristieken van de ecosystemen die hierin worden meegenomen.”

Hoe kunnen wij u helpen?

Leg uw vraagstuk voor aan onze adviseurs, wij helpen graag.