Implementatie Duurzaam Opdrachtgeverschap en duurzaam werken

Gerelateerde thema's: Duurzame stedelijke ontwikkeling

Opdrachtomschrijving

Waterschap Hollandse Delta (WSHD) wil in 2050 volledig (100%) duurzaam en circulair werken en in 2030 voor de helft (50%). Dit houdt onder meer in dat WSHD er bij het uitvoeren van taken naar streeft dat producten en materialen worden hergebruikt, natuurlijke hulpbronnen behouden blijven en dat grondstoffen hun hoogst mogelijke waarde behouden voor mens, natuur en economie. Het doel is om duurzaam denken en handelen structureel te implementeren binnen de bedrijfsvoering en kerntaken en het assetmanagement.

Werkzaamheden TAUW:

• ondersteunt WSHD bij de implementatie van de strategie Duurzaam Opdrachtgeverschap Waterschappen (DOW)
• de doorontwikkeling van de aanpak Duurzaam Grond- Weg- en Waterbouw (DGWW) en toepassing daarvan
• het opstellen van duurzaamheidswebben, strategische en tactische duurzaamheidskaders en een werkproces
• de implementatie van de CO2 prestatieladder systematiek binnen het waterschap Hollandse Delta. Voor de certificering op de CO2 prestatieladder werkte TAUW samen met Stichting Stimular.

Samenwerking

Als coördinator voor de implementatie van de strategie duurzaam opdrachtgeverschap binnen WSHD faciliteerde TAUW de organisatie in de transitie naar een duurzame toekomst. Duurzaam opdrachtgeverschap is het geheel aan interne processen en activiteiten bij een waterschap om van duurzame beleidsdoelen naar concrete uitvoering door marktpartijen en leveranciers te komen. Hier zijn meerdere spelers, lagen en organen bij betrokken; van bestuurlijk tot ambtelijk niveau.

Onze activiteiten waren gericht op het verbinden en interne en externe stakeholders en het aanjagen en realiseren van de (verdere) verduurzamingslag. Zo trad TAUW op als voorzitter van de werkgroep Duurzaam GWW om hen te ondersteunen en activeren in hun rol als ambassadeur en betrokken bij gesprekken met directie en MT over de verduurzaming van de organisatie.

Dit verbinden en activeren gebeurde in nauwe samenwerking met de medewerkers van WSHD. Tijdens het eerste jaar is sterk ingezet op het organiseren van sessies en trainingen en het vormgeven van nieuwe producten, samen met een brede vertegenwoordiging vanuit het waterschap, om duurzaamheid binnen WSHD vorm te geven. Deze activiteiten waren gericht op medewerkers van de afdelingen strategie en beleid, regie en assetmanagement, projecten en uitvoering en beheer en onderhoud. Daardoor is er gedurende het project breed binnen het waterschapbewustwording en eigenaarschap ontstaan.

Gedurende het project was TAUW onderdeel van het kernteam van WSHD en was er sprake van een nauwe en gelijkwaardige samenwerking.

Resultaat

Het resultaat van het project is dat duurzaamheid een thema is waar medewerkers van WSHD actief mee bezig zijn. Zowel binnen beleid als binnen de projecten, als in de aanbesteding en realisatie, door alle lagen van het waterschap. TAUW vulde gedurende een periode van twee jaar de rol van coördinator voor de Strategie Duurzaam Opdrachtgeverschap. Daarvoor werkte TAUW verschillende onderdelen uit de strategie uit naar concrete maatregelen en acties voor WSHD zodat, de strategie een plek kreeg in het dagelijks werk van het waterschap.

De tweejarige samenwerking en ontwikkelde tools vormen een belangrijke stap op weg naar duurzaam opdrachtgeverschap binnen WSHD. TAUW ontwikkelde praktische en concrete handvatten waarmee de medewerkers van het waterschap aan de slag kunnen. Er ontstond breder begrip, handelingsperspectief en enthousiasme om aan de slag te gaan met de implementatie van de Strategie Duurzaam Opdrachtgeverschap. Duurzaam werken krijgt inmiddels steeds meer prioriteit binnen de verschillende teams en projecten van het waterschap.

Concreet betekent dit dat de beleidsdoelen zijn vertaald naar een organisatie specifiek algemeen WSHD -duurzaamheidsweb, als onderdeel van de aanpak Duurzaam GWW. Dit algemene duurzaamheidsweb is vervolgens uitgewerkt en doorvertaald voor elk van de 4 kerntaken (Wegen, Watersystemen, Waterveiligheid en Waterketen) van het waterschap. Deze duurzaamheidswebben per kerntaak geven de betekenis van circulaire economie en duurzaamheid voor het assetmanagementproces van WSHD en de samenhang met de andere duurzame thema’s. Deze zogenaamde kerntaakwebben zijn richtinggevend en vormen het startpunt voor projecten en beheeropgaven in het waterschap. Deze webben worden ook opgenomen in het SAMP (strategisch assetmanagementplan) en AMP (assetmanagementplan), waarmee thema’s als biodiversiteit, energie- en klimaatneutraliteit en circulaire economie worden geïntegreerd in de assetmanagementplannen. TAUW maakte een werkproces duurzaamheid, wat laat zien op welk moment in het (project)proces welke duurzame instrumenten kunnen worden ingezet. Het door TAUW opgestelde werkproces duurzaamheid is verrijkt met een stroomdiagram waarin het te gebruiken instrumentarium wordt toegelicht en verankerd in de Werkwijzer projecten. Hiermee wordt in alle fasen van een project en onderhoudsopgave duurzaamheid geïntegreerd.

Ook is in samenwerking met TAUW het vastgestelde beleidsdocument de Agenda Duurzaam opgesteld, waarin voor de thema’s klimaatneutraal, circulair en energie de visie en strategische koers staan vastgelegd. De Agenda Duurzaam WSHD geeft een overzicht van de doelen en mijlpalen om een klimaatneutreaal, energieneutraal en circulair waterschap te worden. In deze (bestuurlijke) agenda maken we inzichtelijk wat het tijdpad is om onze ambities voor duurzaamheid te realiseren en welke tussenstappen benodigd zijn om de doelen te behalen. Dit betreft een combinatie van reeds bestaand beleid en te verwachten ontwikkelingen zoals de routekaart Schoon en Emissieloos Bouwen, waarmee de doelen uit het Schone Luchtakkoord in de agenda zijn opgenomen als centrale duurzaamheidsopgaven van het waterschap.

TAUW werkte ook aan het concreet maken van duurzaamheid in de praktijk. Voorbeelden van het verankeren van duurzaamheid in dagelijkse werkzaamheden zijn de review op het Algemeen Programma van Eisen poldergemalen en stuwen van WSHD, met als focus verduurzaming en circulariteit en het duurzaam uitvragen van de raamovereenkomst voor de wegen. Hierin zijn onder andere de eisen voor schoon en emissieloos bouwen opgenomen en is MKI als gunningscriterium aangehouden. Een ander voorbeeld is de Sluisjesdijk 2.0, waarvoor TAUW een tactisch kader opstelde voor duurzaamheid in de waterketen. Daarnaast is een eigen duurzaamheidsweb opgesteld voor het groenbeheer en zijn voor het reservaat Oudeland van Strijen de duurzame ambities en maatregelen gezamenlijk bepaald in een ambitiewebsessie.

Om de opgestelde documenten te laten landen binnen de organisatie Interne communicatie en klimaatconferentie schreef TAUW blogs over de opgestelde documenten en bracht TAUW tijdens de klimaatconferentie kennis en ervaring over en bereikte daarmee om een breed publiek binnen het waterschap (bestuur en medewerkers). Ook is er gedurende het project een werkgroep DGWW opgezet, waarvoor TAUW het trekkerschap op zich nam. Door deze groep samen te brengen en te activeren ontstond een ambassadeursgroep om de duurzame transitie in de organisatie te versnellen en aan te jagen.